Tưới nước bón phân cho Vanda và Mokara đúng cách

Trồng Vanda và Mokara cần phải có các đìều kiện là: Nóng, Nắng, Ẩm. và Phân (NNAP). 

Mokara là môt cây lai giống giữa Vanda, Ascocentrum và Arachnis. Giống lan này được đặt tên theo C. Y. Mok, người đầu tiên lai tạo ra cây Mokara Wai Liang tại Singapore vào năm 1969. Sau đó giống lan này lan truyền tới các nước Đông Nam Á Châu như Thái Lan, Mã lai, Nam Dương và Việt Nam. Tại Củ Chi và Trảng Bàng cũng có nhiều vườn lan này. Để thuận tiện cho việc vận chuyển các vườn lan này thường thiết lập ở quanh các thành phố lớn. 

Vườn trồng lan mokara

Những loài lan này không ưa trồng trong chậu, vì rễ cây ưa thoáng gió và không chịu ẩm ướt thường xuyên. 

Đây có thể nói là một giống lan lai rất đa dạng với nhiều mầu sắc rực rỡ, dễ trồng, hoa nhiều có giá trị thương mại về hoa cắt cành. Cành hoa cắm trong bình có thể bền tới 2-3 tuần lễ. 

Các vườn lan thương nghiệp tại Thái Lan trồng Mokara trên các luống cao hai bên có rãnh có nước để có độ ẩm cao. Phía trên che lưới để lan khỏi bị cháy lá. Vanda trồng trong các giỏ nhựa rồi treo lên. Mokara trồng thẳng xuống các luống đất cao 30-40 cm trên đổ dăm bào, mạt cưa và vỏ dừa hay vỏ đậu phọng để dễ thoát nước. Họ dùng nẹp tre, gỗ hay nhựa để giữ cho cây khỏi nghiêng ngả. 



Tại miền Nam California, ẩm độ quá thấp, mà lại nắng nhiều, chúng ta nếu có những cây Vanda, Mokara, Rhynchostylis thường hay bị khô cằn khó ra hoa hoặc ra hoa quá ít. Nếu không có nắng lan sẽ không ra hoa nhưng càng nhiều nắng và càng nóng, lan lại cần phải tưới thường xuyên hơn. Chỉ cần 3-4 ngày nhiệt độ trên 95°F (35°C) mà không tưới, cây sẽ teo tóp và rụng lá. Vì vậy mùa hè, lan cần phải tưới mỗi ngày vài ba lần và bón phân 20-20-20 với liều lượng 1 thìa cà phê cho 4 lít nước. 

Có người trồng trong giỏ gỗ, đem ngâm trong nước đã pha phân bón mỗi ngày khoảng ½ giờ. Cách này cũng tốt nhưng nếu có nhiều cây mà mỗi ngày ngâm một lần cũng khá mất thì giờ. 

Có người đễ sẵn một bình phun nước có pha phân bón. Cách vài giờ lại phun cho ướt cây một lần cho nên cũng mất công. 

Có người mua chiếc giây phun nước và van mở nước tự động có bán tại Home Depot mỗi ngày phun vài ba lần nhưng không bón phân được. 

Cũng có người dùng chiếc ống nhỏ mà các tiệm bán hoa thường dùng để giữ cho hoa tươi lâu hơn. Cho ít nước và phân rồi bỏ rễ lan vào trong đó. Mới đầu nghe thấy có lý, nhưng chẳng bao lâu rễ lan bị thối vì ngâm trong nước quá lâu. 

Một cách khác, giản dị và không tốn kém mấy là mua một chiếc máy phun hơi ẩm (humidifier) ở các dược phòng giá khoảng 20$ và một đồng hồ có thể tắt mở máy nhiều lần (mechanical timer) ở Wal mart, hay Home Depot giá chừng 10$. Treo cây lên cao khoảng 1-2 m để bình phun ở dưới, đổ nước và phân vào bình chứa rồi điều chỉnh cho máy mỗi lần chạy chừng 15 phút và mỗi ngày 3 lần. 


Về phân bón, nếu muốn lan mọc mạnh nên bón 20-20-20 và nếu muốn thúc cho hoa nở, hãy bón phân 6-30-30. 

Những cây Aerides, Rhynchostylis, Renanthera có thể tưới bón theo phương cách này nhưng cần phải che bớt nắng và bón phân loãng hơn Vanda và Mokara. Điều quan trong hơn cả là phải tôn trong thời gian ngủ nghỉ của các cây lan này. Không tôn trọng, cây lan sẽ không những không ra hoa và có thể chết dần, chết mòn. 

Nguồn: bác Bùi Xuân Đáng